Algemene beschouwingen + motie over het minima- en armoedebeleid

Kadernota 2024- 2027 06-07-2023

Voorzitter,

Voor ons ligt de kadernota 2024-2027 volgens een nieuw systeem. De nota maakt duidelijk wat er op ons af gaat komen. Door allerlei omstandigheden is 2026 een zogenaamd klifjaar. Een jaar waarin onze inkomsten als gemeente hoogstwaarschijnlijk behoorlijk minder zullen zijn. Het college komt met voorstellen en vraagt onze mening hoe we in aanloop naar dat klifjaar met onze financiën omgaan. Aan welke knoppen gaan we draaien om ook in het klifjaar tot een sluitende begroting te komen.

De PvdA zal altijd en ook nu kijken vanuit de principes “de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten” en met de gevleugelde uitspraak van Joop Den Uyl:

‘Spreiding van kennis, macht en inkomen’ om te komen tot een rechtvaardig en sociaal Vijfheerenlanden. Zeker nu we nog steeds geconfronteerd worden met toenemende armoede.

Zo heeft de fractie van de PvdA zich ook het afgelopen jaar opgesteld met onder andere ons voorstel voor een energienoodfonds voor maatschappelijke instellingen. Of in de vorige raadsperiode toen de PvdA Vijfheerenlanden een belangrijke rol gespeeld heeft bij het tot stand komen van het armoede en minimabeleid.

Voor de nabije toekomst wil de PvdA-fractie zich – tegen de achtergrond van de economische ontwikkelingen – vooral focussen op:

• Ondersteuning van lage en middeninkomens die hierdoor in nood zijn gekomen.
• Op gelijke kansen voor iedereen in onderwijs en op de woningmarkt.
• Op slimme projecten om de duurzaamheid van onze samenleving te bevorderen en de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen te garanderen.

De PvdA-fractie is trots op onze gemeente als het gaat om de kaders die zijn gesteld ten aanzien van de woningbouw. Met het verhogen van de ambities voor sociale en midden huur en koop hopen we dat de mogelijkheden voor onze inwoners met een laag en midden inkomen worden vergroot. Dat daarmee hun kansen op een betaalbare woning in onze gemeente toenemen. En onze idealen van een betaalbaar dak boven je hoofd, genoeg ruimte om in te leven worden gerealiseerd. We zullen de projecten met belangstelling en kritische blik blijven volgen en kijken uit naar de diverse dorpsvisies die ons zijn toegezegd.

De PvdA-fractie vindt stappen op het terrein van klimaat en duurzaamheid noodzakelijk om een gezonde en leefbare toekomst voor onze kinderen en kleinkinderen te garanderen. Wij zijn ontzettend trots op alle initiatieven die ook door bewoners worden opgezet en opgepakt. Wij zijn tevreden dat we als raad gezamenlijk met het college het mogelijk maken daar waar het kan, die initiatieven om te zetten in praktijk. We zullen ze de komende jaren met belangstelling volgen en zijn nieuwsgierig naar de effecten en evaluaties.

Daarnaast voorzitter zijn wij als PvdA-fractie voorstander van het doorzetten van de projecten onder de paraplu’s van Kansrijke Start en Alliantie Kinderarmoede. Waarbij we meer doen dan symptoombestrijding en een preventief beleid voeren. Zo hopen we ook generationele armoede te doorbreken.

Scholen vervullen een belangrijke rol bij het doorbreken van de armoede-cirkel. Daaraan wordt al aandacht besteed in de Gelijke Kansen Alliantie, zoals dat door de gemeente Vijfheerenlanden wordt uitgevoerd.

Die aanpak kan volgens de PvdA-fractie nog verbeterd worden, door het Schoolmaatschappelijk werk uit te breiden. Zodat zij op basis van een vast rooster op basis- en middelbare scholen aanwezig zijn. Het is ons uit gesprekken met scholen van O2A5 en LOGOS gebleken dat daaraan grote behoefte is.

Schoolmaatschappelijk werkers zijn door hun aanwezigheid op school voor ouders toegankelijker. Bij de begroting zullen we daartoe met nadere voorstellen komen.

De PvdA-fractie zou graag zien dat de gemeente Vijfheerenlanden zich aansluit bij het Jeugdeducatiefonds. Dit fonds ondersteunt op alle mogelijke manieren scholen en haar leerlingen om ervoor te zorgen dat leerlingen zich zo goed mogelijk kunnen ontwikkelen.

We ondersteunen het voorstel van het college om de Wijkaanpak De Hagen tot in ieder geval tot 2025 voort te zetten. Speciale aandacht vragen wij voor het school judoproject in die wijk, waarbij kinderen naast het plezier in sport werken aan discipline en zelfvertrouwen en op basis daarvan hun schoolprestaties kunnen verbeteren.

Onze inwoners en ondernemers hebben de financiële gevolgen gevoeld van de extreme prijsstijgingen, met in het bijzonder de energieprijzen en de inflatie waarbij de dagelijkse boodschappen al niet meer zo vanzelfsprekend waren voor veel mensen. En diverse ondernemers op het punt van omvallen stonden.

Er was sprake van een grote mate aan solidariteit in onze gemeente. Inwoners hebben zich bijzonder solidair naar elkaar toe getoond, de kerken en moskeeën ondersteunden de gezinnen die het financieel moeilijk hadden, de voedselbanken draaiden overuren, inwoners doneerden aan kleine ondernemers zoals de dorpswinkel of boden zich als vrijwillige hulp aan.

Maar daarmee zijn we er nog niet, voorzitter. Als we kijken naar het heden en de toekomst dan zien we dat armoede onder onze inwoners is gestegen en volgens het Centraal Planbureau zal dit volgend jaar nog meer toenemen. Hiermee staan we voor een grote uitdaging. Leeft een gezin in armoede dan treft dat vooral ook de kinderen.

Schulden en armoede staan volwaardige participatie in de samenleving in de weg. Kinderen, die opgroeien in armoede, staan meteen op 3-0 achterstand. Dat is, vindt de PvdA-fractie onacceptabel. Dit moeten we doorbreken. Iedereen in Vijfheerenlanden heeft recht op een kansrijke toekomst.

Daarom pleiten we er als PvdA-fractie voor – zoals we in de commissievergadering al hebben aangekondigd – om bij het hanteren van de ‘knoppen’ niet te bezuinigen op het armoede- en minimabeleid.

Daarom voorzitter willen we een motie indienen samen met de Christen Unie, VHL Lokaal en GroenLinks.

We vragen het college om:

• Bij de begroting 2024 niet te bezuinigen op minimabeleid en armoedebestrijding of armoedebeleid.
• Bij de begroting 2024 minima- en armoedebeleid uit te sluiten voor de knop “Boter bij de vis”.

K. Koyuncu

De motie over het minima- en armoedebeleid is unaniem aangenomen!